Quy định về xe kinh doanh vận tải lắp camera giám sát hành trình

Theo nghị định 10/2020 quy định xe kinh doanh vận tải hành khách từ 9 chỗ trở lên, xe vận tải hàng hóa bằng container, xe đầu kéo phải lắp camera lưu trữ hình ảnh trong suốt hành trình trước ngày 1/7/2021. Do diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19 và để hỗ trợ doanh nghiệp, Chính phủ đã cho phép lùi thời hạn xử phạt hành vi không lắp thiết bị này đến hết ngày 31/12/2021. Đơn vị vận tải phải lưu trữ hình ảnh camera tối thiểu 24 giờ gần nhất với xe chạy cự ly đến 500 km và tối thiểu 72 giờ với xe chạy trên 500 km. Dữ liệu hình ảnh được cung cấp cho cơ quan công an, thanh tra giao thông và cơ quan cấp giấy phép nhằm kiểm soát hoạt động của lái xe, ngăn ngừa xe chở quá tải, nhồi nhét khách…

Theo nghị định 100, xe kinh doanh vận tải chưa lắp camera giám sát khi tham gia giao thông sẽ bị xử phạt 1-2 triệu đồng đối với lái xe; 5-6 triệu đồng đối với cá nhân và 10-12 triệu đồng đối với tổ chức không lắp camera. Phương tiện bị thu hồi phù hiệu 1-3 tháng.

Cả nước có 103.000 xe kinh doanh vận tải lắp camera giám sát, đạt 81% số xe đang hoạt động cần lắp thiết bị này. Ngày 19/01/2022, cả nước ước tính có 205.000 xe kinh doanh vận tải hành khách từ 9 chỗ trở lên, xe vận tải hàng hóa bằng container, xe đầu kéo, thuộc diện phải lắp thiết bị camera giám sát theo Nghị địnhh 10 của Chính phủ.

Tuy nhiên, do ảnh hưởng dịch Covid-19 nên nhiều doanh nghiệp khó khăn, hoạt động cầm chừng, chỉ có 126.000 xe đang chạy và hơn 79.000 xe chưa khai thác. Trong số 103.000 xe đã lắp camera giám sát (chiếm 81% số xe đang hoạt động và 50% số xe kinh doanh vận tải), xe du lịch từ 9 chỗ trở lên đạt 100%, xe khách tuyến cố định 91%, xe hợp đồng 69%, xe container 82% và xe đầu kéo 78%. Các tỉnh đạt tỷ lệ cao gồm Bạc Liêu, Kiên Giang, Hậu Giang 100%; Nam Định, Ninh Thuận, Hà Tĩnh, Lai Châu trên 90%. Qua kiểm tra, phần lớn doanh nghiệp lắp camera đúng quy chuẩn (TCVN13396) đã được Bộ Khoa học & Công nghệ công bố, song vẫn còn có nhà xe chưa tìm hiểu kỹ nên mua các thiết bị trôi nổi, chưa đảm bảo kết nối dữ liệu tới cơ quan quản lý.

Ma trận giá camera cho xe ô tô kinh  doanh vận tải

Theo phản ảnh của nhiều DN kinh doanh vận tải, từ tháng 12-2021 đến nay, thị trường camera ghi lại hình ảnh đối với xe ô tô diễn ra khá sôi động. Nhiều đơn vị cung cấp các loại camera khác nhau với giá dao động từ 2-7 triệu đồng/bộ, thậm chí trên 10 triệu đồng/bộ, tạo nên một “ma trận” giá.

Hiện nay một bộ thiết bị có giá khoảng 6 triệu đồng do một DN công nghệ tại TP.HCM cung cấp. Cụ thể, bộ thiết bị này được đơn vị cung cấp báo giá: đầu ghi có giá 3,75 triệu đồng, ổ cứng 128GB giá 850 ngàn đồng, 1 camera góc rộng 125 giá 1 triệu đồng, phí truyền ảnh chụp về máy 1 camera là 1,2 triệu đồng/năm, thiết bị giám sát hành trình 780 ngàn đồng. Một điểm nữa các doanh nghiệp cần lưu ý nếu bộ sản phẩm thiết bị sử dụng mạng 2G, nếu sắp tới mạng này bị khai tử thì doanh nghiệp sẽ mất thêm chi phí nâng cấp lên mạng cao hơn, có thể là 3G hoặc 4G.

Nhà nước đã ban hành quy chuẩn – Hãy lắp đặt thiết bị theo đúng quy chuẩn

Ngày 4-11-2021, Bộ KH-CN đã phối hợp Bộ GT-VT, Bộ Công an ban hành Tiêu chuẩn quốc gia TCVN13396 về camera giám sát hành trình trên xe kinh doanh vận tải được quy định tại Nghị định 10/2020/NĐ-CP ngày 17-1-2020 của Chính phủ quy định về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô (gọi tắt là Nghị định 10). TCVN13396 quy định cụ thể về đặc tính kỹ thuật thiết bị, dữ liệu hình ảnh và hành trình, các dữ liệu kết hợp, thời gian lưu trữ và quy định về thử nghiệm, đánh giá thiết bị.

Theo đó, sản phẩm đạt TCVN13396 là một thiết bị giám sát hành trình có công nghệ 4G trở lên nhưng được gắn thêm mắt thu camera, phù hợp với Nghị định 10 và các văn bản pháp luật có liên quan. Sắp tới, Bộ TT-TT thực hiện cắt sóng 2G, đơn vị vận tải lại phải một lần nữa mất phí nâng cấp thiết bị giám sát hành trình lên 4G. Do đó, DN nên chọn loại thiết bị phù hợp.

Trên thị trường camera giám sát hình ảnh có rất nhiều loại với các mức giá khác nhau. Thiết bị được hợp chuẩn TCVN13396 trước hết có cấu tạo là một thiết bị giám sát hành trình công nghệ 4G tích hợp thêm mắt thu camera.